Hipochondria - co to takiego?

W przeciwieństwie do większości osób hipochondryków nie uspokaja opinia leka­rza, że nie dostrzega u nich żadnej poważ­nej choroby. Chodzą oni do wielu lekarzy w nadziei, że któryś stwierdzi u nich jakąś chorobę. Rzadko godzą się natomiast na konsultację psychiatryczną.

Mimo że nieznana jest przyczyna hipochondrii, ustalono niektóre czynniki pre­dysponujące do niej. U niektórych osób podstawę do jej rozwoju stanowi rzeczywi­sta choroba. Na przykład wyimaginowane obejmują badanie rentgenowskie klatki piersiowej, elektrokardiogram, a także inne, w zależności od zgłaszanych dolegliwości.

Niekiedy lekarz prosi pacjenta o wypeł­nienie specjalnego formularza, zawierające­go długą listę objawów. Stwierdzenie dużej liczby objawów, które nie mają racjonalne­go wytłumaczenia, nasuwa podejrzenie hipochondrii.

Na przykład według Amerykańskiego To­warzystwa Psychiatrycznego, aby rozpoznać hipochondrię, należy stwierdzić trwające co najmniej 6 miesięcy skargi, niepokój i lęk przed poważną chorobą oraz ustalić, że:

⦁    szczegółowe badanie przedmiotowe oraz badania dodatkowe nie wykazują przyczy­ny dolegliwości,

⦁    objawy nie są związane z napadami lęku ani z innymi chorobami psychicznymi,

⦁    strach przed chorobą nie ustępuje, mimo uspokajających wyjaśnień lekarza,

⦁    niepokój w istotny sposób zakłóca nor­malne życie prywatne i zawodowe. Leczenie

Osobom, u których rzeczywistą przyczyną dolegliwości jest maskowana depresja lub nerwica, lekarz zleca leki przeciwdepresyjne lub przeciwlękowe. W innych przypad­kach hipochondria nie poddaje się leczeniu farmakologicznemu.

Inne metody leczenia

W leczeniu hipochondrii najbardziej sku­teczne są różne formy psychoterapii, nieste­ty, hipochondrycy na ogół nie godzą się na terapię psychologiczną lub psychiatryczną. Terapia tańcem i tai chi Te metody lecze­nia są szczególnie skuteczne, jeżeli hipo­chondrii towarzyszy depresja.

Joga i medytacja Ćwiczenia oddechowe stosowane w technikach relaksacyjnych skutecznie zmniejszają lęk, który może to­warzyszyć hipochondrii.

Samoleczenie

Osoby cierpiące na hipochondrię stosują wiele terapii zalecanych przez lekarzy i me­dycynę niekonwencjonalną, nie przyjmują natomiast do wiadomości faktu, że są one bezcelowe. Dlatego niezmiernie istotna jest pomoc rodziny oraz przyjaciół i ich właści­wy stosunek do problemów chorego.

Wiele osób uważa, że hipochondria po­winna być traktowana jako rodzaj ułomno­ści, która może być poddana kontroli, na­wet jeżeli nie jest możliwe całkowite jej wy­leczenie.

Poniżej podajemy kilka technik pomoc­nych w samoleczeniu hipochondrii: Słuchanie Należy okazać szczere i pełne sympatii zainteresowanie skargami danej osoby, aby zmniejszyć u niej potrzebę sku­pienia na sobie uwagi.

Niespieranie się Traktuj objawy poważnie, wyjaśnij jednak, że pod wpływem stresu stają się one silniejsze.

Niezalecanie nowych badań lub leków Za­miast tego wytłumacz, że nadużywanie le­ków i ich interreakcja może być przyczyną niepokojących objawów.

Zasugerowanie terapii grupowej Osobom odczuwającym potrzebę zwrócenia na sie­bie uwagi niekiedy pomaga podzielenie się swoimi problemami z innymi.

Inne przyczyny objawów typowych dla hipochondrii Poza depresją i nerwicą objawy takie mogą wystąpić w przebiegu schizofrenii i innych schorzeń psychicznych. Wszystkie te scho­rzenia powinny być wykluczone przed po­stawieniem rozpoznania hipochondrii.

Odwrotność Hipochondrii

Niektórzy lekarze tym terminem określają przypadek, kiedy chory bagatelizuje wszelkie dolegliwości. W tej sytuacji pa­cjent przyczynę wszystkich występują­cych u niego objawów widzi w proble­mach psychicznych, nie przyjmując do wiadomości, że mogą być one spowodo­wane schorzeniem somatycznym. Chorzy ci uważają, że znacznie łatwiej jest leczyć zaburzenia o podłożu psychicznym niż in­ne choroby. Wydaje się, że u podstaw tych zaburzeń leży strach przed bezrad­nością. Są one znacznie groźniejsze od hipochondrii, ponieważ powstrzymują pa­cjenta od szukania pomocy lekarskiej na­wet w przypadku poważnych schorzeń.